بیمه حمل کالا
یکی از موارد مهم در زمان خرید و جا به جایی کالاهای مختلف، بیمه حمل کالا است. این بیمه به شما کمک میکند تا در صورت بروز حادثه برای بارها بتوانید تا حد امکان خسارت وارد شده به بار را جبران کنید. بیمه کالا هزینه‌ای است که از صاحب کالا یا فروشنده کالا دریافت می‌شوند و به موجب آن بار شرکت بیمه گر متعهد می‌شود تا کالاها را بدون مشکل به مقصد ارسال کند و اگر در حین باربری کالاها مشکلی برای بارها ایجاد شده خسارت ایجاد شده را جبران کند. بیمه حمل کالا معمولا توسط خریدار براساس نوع کالا خریداری می‌شود بیمه حمل کالا در سال‌های تخیر تغییرات زیادی داشته است و در هر حال حاضر بر اساس قوانین بین المللی به صورت وضع شده است تا تمامی کالاها را براساس سقف‌های مختلف پوشش بیمه‌ای؛ تحت پوشش آسیب‌های مختلف انجام دهد. بیمه حمل کالا در حال حاضر برای اغلب کالاها یا از طرف گیرنده و یا از طرف فرستنده دریافت می‌شود. اگر به تازگی فعالیت خود را در حوزه تجارت داخلی و یا بین المللی شروع کرده‌اید و اطلاعات کاملی در حوزه بیمه حمل کالا ندارید پیشنهاد می‌کنیم تا انتهای مقاله همراه ما باشید.
بیمه حمل کالا چیست؟
بیمه حمل و نقل کالا بیمه‌ای است که بر اساس آن شرکت یا موسسه بیمه گر در مقابل حق بیمه‌ای که از بیمه گزار دریافت میکند متعهد می‌شود در حین فرایند حمل و نقل کالا از نقطه‌ای به نقطه دیگر اگر حادثه‌ای ایجاد شد خطرهای موضوع شده در بیمه نامه کالا زیان وارده شده را جبران کنند. بیمه حمل و نقل به صورت کلی به دو بیمه نامه ساده و قراردادی صادر می‌شود. سایر تقسیم بندی‌های بیمههای حمل کالا به شرح زیر هستند که در ادامه مقاله آنها را بررسی خواهیم کرد.
بر اساس نحوه حمل و نقل کالا: براساس این روش بیمه حمل و نقل کالا به طرق زمینی، هوایی، دریایی و ترکیبی تقسیم می‌شود که در بیمه حمل و نقل به روش دریایی و حمل کالا بر روی شناورهای کوچک و حمل بر کشتی‌های طبقه بندی شده از دیگر تقسیمات این نوع بیمه باربری کالا هستند که هر کدام نرخ و شرایط خود را دارند.
بر اساس محدوده جغرافیایی: بر این اساس بیمه حمل و نقل کالا به انواع مختلف بیمه نامه داخلی، وارداتی، صادراتی و ترانزیت تقسیم بندی می‌شود.
بر اساس پوشش‌های بیمه‌ای: بیمه حمل و نقل کالا (وارداتی، صادراتی و ترانزیت) بر اساس پوشش‌های A, B,C و Total Loss و در بیمههای داخلی به پوشش خطرات محدود (حادثه و آتش سوزی) و پوشش خطرات تکمیلی تقسیم بندی می‌شوند. انتخاب بیمه نامه مناسب که پوشش کاملی را براساس کالاها ارائه دهد بر عهده صاحب کالا و دریافت کننده بیمه حمل کالا است.
بیمه حمل و نقل کالا وارداتی
کالاهایی که براساس مصالح مملکتی و نیازهای اقتصادی کشور از خارج وارد کشور ایران می‌شوند، تحت عنوان بیمههای وارداتی تحت پوشش بیمه قرار می‌گیرند و مبدأ آن کشوری در خارج از ایران و مقصد آن شهر و یکی از بنادر ایران است.
بیمه حمل و نقل کالا داخلی
کالایی که توسط افراد حقیقی یا حقوقی در داخل کشور از شهری به شهر دیگر جابجا می‌شوند، زیر نام بیمههای داخلی تحت پوشش بیمه قرار می‌گیرند.
قرارداد بیمه حمل و نقل کالا صادراتی
کالاهایی که توسط صادرکنندگان برای عرضه در بازار جهانی به خارج از کشور ارسال می‌گردد، تحت عنوان بیمههای صادراتی تحت پوشش بیمه‌ای قرار می‌گیرد و مبدأ آن ایران و مقصد کشور خارجی است.
بیمه حمل و نقل کالا ترانزیت
قراردادهای بیمه حمل و نقل کالا ترانزیت (عمومی) قرارداد بیمه‌ای است که برای بیمه کردن کالاهایی که از کشوری خارجی حرکت کرده و به کشور خارجی دیگری می‌روند استفاده می‌شود. قراردادهای بیمه حمل و نقل کالا ترانزیت را به 2 دسته زیر تقسیم‌بندی می‌شوند:
عبوری: کالا تنها از خاک ایران عبور میکند و توقف زیادی در خاک ایران ندارد.
غیرعبوری: این دسته از کالاها از مرز ایران گذر نمی‌کنند.
بیمه باربری یا بیمه حمل و نقل قراردادی است بین شرکت حمل‌و‌نقل و صاحب کالا یا شرکت بیمه‌گر بسته می‌شود و براساس آن، بیمه‌گر متعهد می‌شود تا در ازای دریافت مبلغی از طرف بیمه‌گزار، در صورت وارد شدن خسارت به اموال و افراد ثالث، خسارت‌های ایجاد شده را جبران کند. در زمان انتقال کالا از مبدا به مقصد اگر خسارتی به آن وارد شود یا بیمه‌گزار هزینه‌هایی را متحمل شود اگر کالا بیمه باشد خسارت از طرف بیمه‌گر بر اساس مفاد بیمهنامه پرداخت می‌شود این فرایند به تاجران کمک میکند تا خسارتی که ایجاد شده را بدون بروز مشکل جبران کنند.
اصطلاحات تخصصی بیمه باربری
قبل از اینکه جزئیات بیمه باربری را بررسی کنیم، در ابتدا باید اصطلاحات این بیمهنامه را بررسی کنیم. اصطلاحاتی که در انواع بیمه حمل و نقل بارها با آنها برخورد خواهید کرد و عمومی هستند را در ادامه این مقاله بررسی خواهیم کرد.
زبان همگانی
یکی از اصول مهم دریانوردی زیان همگانی است بر پایه این اصول، در یک سفر دریایی تمامی افراد دخیل در صورت اقدام به آسیب داوطلبانه به کشتی یا کالاها برای نجات از مواد اضطراری سهیم هستند و زیان بین همه افراد تقسیم می‌شود نه یک فرد.
بیمه اتکایی
بیمه اتکایی در اصل یک قرارداد واگذاری است که بیمه‌گر بخشی از تعهدات مازاد بر ظرفیت مالی و فنی خود را به شرکت بیمه دیگری واگذار میکند، در این فرایند خود شرکت بیمه گر کالای شما را مجدد بیمه میکند.
بارنامه
اوراق بهادری است که در آن مؤسسه بیمه و حمل‌و‌نقل و اطلاعات دیگر از جمله
نام
آدرس گیرنده و فرستنده کالا
مشخصات، تعداد و وزن کالا
مقدار کرایه حمل نوشته می‌شوند. بارنامه قرارداد حمل، رسید دریافت کالا و سند مالکیت هم نامیده می‌شود.
Total Loss
این بیمهنامه تا پایان و رسیدن کالا به ورودی کشور مقصد اعتبار دارد و از بین رفتن کالاها در یک مرحله از حمل بر اثر آتش سوزی، غرق شدن یا سقوط هواپیما را شامل می‌شود.
بیمه واقعی
برای زمانی کاربرد دارد که کالا به طور کامل در اثر اتفاقی مانند آتش سوزی یا غرق شدن از بین برود و هیچ کالایی برای تاجر باقی نماند.
بیمه فرضی
بیمه فرضی زمانی کاربرد دارد که هزینه تعمیر یا بازسازی کالا از ارزش خود کالا، بیشتر باشد در این حالت بیمه‌گر تمایل به پرداخت غرامت دارد.
ارزش مورد بیمه
اگر توافق خاصی بین بیمه‌گر و بیمه‌گزار ایجاد نشود، ارزش بیمهنامه شامل: جمع قیمت خرید کالا، هزینه حمل و عدم النفع است.
عدم النفع در بیمه باربری چیست؟
عدم النفع در بیمه‌نامه‌های مختلفی صادر می‌شود که یکی از آنها بیمه نامه باربری است. در بیمههای باربری شرایطی وجود دارد که علاوه بر خسارت اصلی، یک خسارت جانبی هم ممکن است برای کالاها ایجاد شود. زمانی که باری آسیب می‌بیند، نه تنها باید خسارت بار جبران شود، بلکه باید خسارت‌هایی که به دلیل دیرکرد در انتقال بار ایجاد می‌شوند هم جبران شوند. در این شرایط بیمه باربری به صورتی تنظیم می‌شود که مقدار عدم النفع برابر با ۱۰% جمع قیمت خرید کالا و هزینه حمل است؛ اگر توافق دیگری در این خصوص حاصل شده باشد عدم النفع بر همان اساس محاسبه می‌شود.
پارتشیپمنت
به معنی این است که یک کالا در طی چند مرحله از مبدا به مقصد حمل می‌شود. در این روش انتقال از چند وسیله حمل‌و‌نقل مختلف مانند کشتی، هواپیما انجام می‌شود. در اصل کالا چند مرتبه کالاه از وسایل نقلیه مختلف تخلیه و به وسیله دیگر منتقل می‌شود.
اف او بی (FOB)
به این اصطلاح، تحویل روی عرشه می‌گویند و به معنای قیمت تا لحظه تحویل روی کشتی است. به این صورت که فروشنده باید هزینه‌های کالا را تا محل حمل اصلی پرداخت کند. بقیه هزینه‌ها از جمله کرایه حمل، بیمه و غیره بر عهده خریدار است. این مسئله بر اساس قوانین بین‌المللی تعیین شده است.
Cross Stuffing
به عمل تخلیه کالا از یک کانتینر و بارگیری مجدد آن را به کانتینر دیگری گفته می‌شود.
باراتری چیست؟
اشتباهی که توسط فرمانده کشتی، ملوان و کارکنان به صورت عمدی یا سهوی سر بزند و باعث خسارت به کشتی و کالاها شود، باراتری در بیمه باربری نامیده می‌شود.
بیمههای حمل کالا بر اساس چند دسته مختلف تقسیم می‌شوند:
محدوده جغرافیایی
نوع حمل
بر اساس پوشش
در ادامه مقاله انواع بیمه باربری و حمل‌و‌نقل حوزه‌های مختلف را بررسی خواهیم کرد.
انواع بیمه باربری بر اساس محدوده جغرافیایی
بیمه حمل و نقل و باربری کالاهای وارداتی
این بیمهنامه برای واردکنندگان کالا اجباری است و مخصوص اشخاص یا شرکت‌هایی است که قصد خرید کالا از کشورهای خارجی را دارند، خریدی که به صورت براتی، بدون انتقال ارز یا اعتبار اسنادی است.
بیمه حمل و نقل و باربری کالاهای صادراتی
در بخش صادرات منظور از بیمه حمل و نقل چیست؟ بر اساس این بیمهنامه، بیمه کالا وارداتی برای محصولات و کالاهایی به کار می‌رود که از ایران به کشورهای دیگر، با هر روشی صادر می‌شوند. براساس بیمه حمل و نقل کالا در حوزه صادرات، چنین مواردی تحت پوشش بیمه باربری نیز قرار دارند.
بیمه باربری ترانزیت
در این بیمهنامه، کشور ایران فقط در مسیر حمل کالا قرار دارد. به عبارتی، مبدا و مقصد کشورهای دیگری هستند. در این نوع از نرخ و شرایط بیمه صادراتی استفاده می‌شود. همچنین داشتن مجوز بیمه باربری و حمل‌و‌نقل الزامی است.
بیمه باربری داخلی
این بیمهنامه فقط در داخل کشور اعتبار دارد تمام کالاهایی که در داخل جابه جا می‌شوند، تحت پوشش بیمه باربری داخلی کالا قرار دارند. بیمه باربری داخلی به سه صورت صادر می‌شود:
بیمهنامه عمومی که در آن شرایط اصلی، مفاد حقوقی و تعهدات طرفین و همچنین سرمایه بیمه مشخص می‌شود. علاوه بر این موافقت می‌شود که بیمه تا زمان رسیدن به پایان دارای اعتبار باشد.
در بیمهنامه پوشش باز در هر هفته یک گواهی از سمت بیمه‌گر صادر می‌شود و میزان حق بیمه متناسب با سرمایه حمل شده، مشخص می‌شود. بیمه سامان یکی از شرکت‌هایی که چنین بیمه‌نامه‌ای را برای کالاها صادر میکند.
بیمهنامه ساده برای کالاهای معینی صادر می‌شود. بیمه‌گزار باید مشخصات، وضعیت و چگونگی حمل کالاهای مورد نیاز خود را بداند.
